Η Κοινωνιογλωσσολογία αποτελεί επιστημονικό πεδίο της γλωσσολογίας που μελετά τη σχέση της γλώσσας με την κοινωνία και της κοινωνίας με τη γλώσσα. Η σύγχρονη Κοινωνιογλωσσολογία εστιάζει στη γλωσσική ποικιλότητα, δηλαδή στην εσωτερική και εξωτερική διαφοροποίηση του γλωσσικού φαινομένου σε διαφορετικές κοινωνικές ομάδες και σε διαφορετικές επικοινωνιακές περιστάσεις. Επιπλέον, εξετάζει τη χρήση της γλώσσας ως εργαλείο επικοινωνίας και διεπίδρασης μεταξύ ατόμων και κοινοτήτων, καθώς και η σύνδεση γλώσσας και πολιτισμού.
Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα ενισχύσουν τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει από τον πρώτο κύκλο σπουδών τους και συγχρόνως θα είναι σε θέση να αναπτύξουν ερευνητική δραστηριότητα και να συλλάβουν πρωτότυπες προσεγγίσεις σε ζητήματα κοινωνιογλωσσολογίας. Συγκεκριμένα, μέσω της εκπόνησης ατομικής ερευνητικής εργασίας οι φοιτητές θα αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη και την ικανότητά τους για πρωτοτυπία, ενώ μέσω της ανοιχτής παρουσίασης της εργασίας τους θα καλλιεργήσουν τις δεξιότητες επικοινώνησης της έρευνάς τους σε κοινό ευρύτερο από αυτό της ακαδημαϊκής τάξης. Δεδομένου ότι το αντικείμενο της κοινωνιογλωσσολογίας ενέχει διεπιστημονικές προσεγγίσεις, οι φοιτητές που θα ολοκληρώσουν επιτυχώς τις απαιτήσεις του μαθήματος θα είναι σε θέση να κατανοούν και να επιλύουν σύνθετα προβλήματα (προκλήσεις) συγγενών επιστημονικών πεδίων. Επιπλέον, οι φοιτητές θα ενδυναμώσουν την ικανότητά τους για εξαγωγή επιστημονικών συμπερασμάτων, τα οποία θα εδράζονται στην ενδελεχή μελέτη των δεδομένων έρευνας, σε λογικές παραδοχές και σε στέρεες μεθοδολογικές προσεγγίσεις. Τέλος, με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα αποκτήσουν όλες τις δεξιότητες (μαθησιακές, επικοινωνιακές, ερευνητικές) που θα τους επιτρέψουν τη συνέχιση των σπουδών τους με τρόπο περισσότερο αυτόνομο. |
Η Κοινωνιογλωσσολογία αποτελεί επιστημονικό πεδίο της γλωσσολογίας που μελετά τη σχέση της γλώσσας με την κοινωνία και της κοινωνίας με τη γλώσσα. Η σύγχρονη Κοινωνιογλωσσολογία εστιάζει στη γλωσσική ποικιλότητα, δηλαδή στην εσωτερική και εξωτερική διαφοροποίηση του γλωσσικού φαινομένου σε διαφορετικές κοινωνικές ομάδες και σε διαφορετικές επικοινωνιακές περιστάσεις. Επιπλέον, εξετάζει τη χρήση της γλώσσας ως εργαλείο επικοινωνίας και διεπίδρασης μεταξύ ατόμων και κοινοτήτων, καθώς και η σύνδεση γλώσσας και πολιτισμού.
Το περιεχόμενο του μαθήματος έχει ως ακολούθως:
1η Εβδομάδα: Γλώσσα και Κοινωνία
2η Εβδομάδα: Μέθοδοι έρευνας στην κοινωνιογλωσσολογία
3η Εβδομάδα: Γλωσσικές κοινότητες
4η Εβδομάδα: Γλωσσική Ταυτότητα
5η Εβδομάδα: Έμφυλη γλώσσα
6η Εβδομάδα: Η γλώσσα των νέων
7η Εβδομάδα: Περιθωριακός λόγος
8η Εβδομάδα: Απαγορευμένη γλώσσα
9η Εβδομάδα: Η εξουσία της γλώσσας και η γλώσσα της εξουσίας
10η Εβδομάδα: Γεωγραφική ποικιλότητα
11η Εβδομάδα: Γλωσσικός δανεισμός
12η Εβδομάδα: Γλώσσα, πολιτική και ιδεολογία
13η Εβδομάδα: Το γλωσσικό λάθος και η υπερδιόρθωση
- Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:
Αρχάκης Α. & Κονδύλη Μ. Εισαγωγή σε ζητήματα κοινωνιογλωσσολογίας. Αθήνα: Νήσος
Boutet J. (1984) Εισαγωγή στην κοινωνιογλωσσολογία. Αθήνα: Γρηγόρης.
Κακριδή-Φερράρι Μ. (2005) Γλώσσα και κοινωνικό περιβάλλον: Ζητήματα κοινωνιογλωσσολογίας. Α’ μέρος. Αθήνα.
Κωστούλη-Μακράκη, Ν. (2001) Γλώσσα και κοινωνία. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Μικρός, Γ. (2009) Η ποσοτική ανάλυση της κοινωνιογλωσσολογικής ποικιλίας. Θεωρητικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Ντάλτας Π. (1997) Κοινωνιογλωσσική μεταβλητότητα: Θεωρητικά υποδείγματα και μεθοδολογία της έρευνας. Αθήνα: Επικαιρότητα.
McKay, S.L., Hornberg, N. (επιμ.) (2009) Κοινωνιογλωσσολογία και διδασκαλία της γλώσσας. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.
- Συναφή επιστημονικά περιοδικά:
Journal of Sociolinguistics (https://onlinelibrary.wiley.com/page/journal/14679841/homepage/ forauthors.html)
Language in society, Cambridge University Press (https://www.cambridge.org/core/journals/ language-in-society)
International Journal of Society, Culture & Language (https://www.ijscl.net/)
Language, Discourse & Society (https://www.language-and-society.org/language-discourse-society/)
Συνδυασμός εξ αποστάσεως σύγχρονης εκπαίδευσης με δια ζώσης διδασκαλία.
Δια ζώσης, πρόσωπο με πρόσωπο: δυο (2) διαλέξεις ανά εξάμηνο.
Εξ αποστάσεως εκπαίδευση (χρήση σύγχρονης πλατφόρμας ZOOM): έντεκα (11) διαλέξεις
Χρήση ασύγχρονης πλατφόρμας Opencourses του Ιονίου Πανεπιστημίου
Υποστήριξη διδασκαλίας/μαθησιακής διαδικασίας μέσω της πλατφόρμας ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης Open courses του Ιονίου Πανεπιστημίου (χώρος εγγράφων, ανακοινώσεις, ανάρτηση σημειώσεων και αρχείων, ομάδες χρηστών, online εργασίες μαθήματος, ανταλλαγή αρχείων κ.ό.κ.)
Χρήση Πλατφόρμας Zoom για τη σύγχρονη διδασκαλία και την επικοινωνία με τους /τις φοιτητές/τριες.
Χρήση προγράμματος γλωσσικής επεξεργασίας Turnitin για τον έλεγχο ομοιότητας κειμένων κατά την εκπόνηση και αξιολόγηση εργασιών και ασκήσεων μαθήματος.
Χρήση της εφαρμογής MS Teams για την επικοινωνία με τους φοιτητές
Μέθοδοι αξιολόγησης: γραπτή ατομική εργασία υπό τη μορφή έκθεσης/αναφοράς, δημόσια παρουσίαση εργασίας, προφορική εξέταση/αξιολόγηση στην εργασία που παρουσίασε ο κάθε φοιτητής
Τα κριτήρια αξιολόγησης του μαθήματος γνωστοποιούνται προφορικά στους φοιτητές κατά την πρώτη διάλεξη του μαθήματος και κοινοποιούνται στην πλατφόρμα ασύγχρονης εκπαίδευσης open e-class στην αντίστοιχη ενότητα του μαθήματος