Πληροφοριακή συμπεριφορά, δημιουργικότητα και πολιτισμικές βιομηχανίες

Στόχο του μαθήματος αποτελεί η κατανόηση από τους/τις φοιτητές/τριες της σημασίας της σύνδεσης μεταξύ της πληροφοριακής συμπεριφοράς και της δημιουργικής και πολιτιστικής βιομηχανίας στο πλαίσιο ενός σύγχρονου και διακριτού πολιτισμικού περιβάλλοντος

Κατανοούν και παρέχουν παραδείγματα για τις έννοιες της πληροφορίας και της δημιουργικότητας από το χώρο της πολιτιστικής και της δημιουργικής βιομηχανίας.

Εβδομάδα 1: Επισκόπηση περιεχομένου μαθήματος, διευκρινίσεις αξιολόγησης βαθμολόγησης

                         Στην 1^η Διάλεξη γίνεται γνωριμία του διδάσκοντα με τους/τις φοιτητές/τριες, παρουσιάζεται η οργάνωση του περιεχομένου του μαθήματος και του διδακτικού  υλικού, και διευκρινίζεται ο τρόπος αξιολόγησης - βαθμολόγησης.

Εβδομάδα 2: Ιστορικό πλαίσιο διερεύνησης της πληροφοριακής συμπεριφοράς και συνήθη ερευνητικά σενάρια

                         Στην 2^η Διάλεξη παρουσιάζονται μέσω επισκόπησης της βιβλιογραφίας η έννοια και το ευρύτερο πλαίσιο διερεύνησης της πληροφοριακής συμπεριφοράς (π.χ. ορολογία, σκοπός, ιστορική αναδρομή και στόχος της έρευνας), καθώς και σενάρια αναζήτησης της πληροφορίας.

Εβδομάδα 3: Έννοιες σχετικά με την πληροφοριακή συμπεριφορά – Η έννοια της πληροφορίας

                         Στην 3^η Διάλεξη παρουσιάζονται ζητήματα σχετικά με το ευρύτερο πλαίσιο και τη διαχείριση της έννοιας της πληροφορίας (ερμηνεία, ρόλος, αξία, εξέλιξη της πληροφορίας), καθώς και το σύγχρονο περιβάλλον ανάπτυξης υπηρεσιών πληροφόρησης (Βιβλιοθήκες, Αρχεία, Μουσεία).

Εβδομάδα 4: Έννοιες σχετικά με την πληροφοριακή συμπεριφορά – Ανάγκες, κίνητρα και χρήση της πληροφορίας      

                         Στην 4^η Διάλεξη εξετάζονται διεξοδικά μέσω επισκόπησης της βιβλιογραφίας έννοιες άμεσα σχετιζόμενες με την πληροφοριακή συμπεριφορά όπως είναι οι ανάγκες και τα κίνητρα πληροφόρησης, καθώς και η χρήση της πληροφορίας ως παράγοντας κεντρικής σημασίας για την καθημερινή ανθρώπινη δραστηριότητα.

Εβδομάδα 5: Έννοιες σχετικά με την πληροφοριακή συμπεριφορά – Πληροφοριακή Παιδεία, Πληροφορία για τη λήψη αποφάσεων σε οργανωσιακό και ατομικό επίπεδο

                         Στην 5^η Διάλεξη συνεχίζεται η παρουσίαση μέσω βιβλιογραφικής επισκόπησης άμεσα σχετιζόμενων με την πληροφοριακή συμπεριφορά εννοιών, όπως αυτών της Πληροφοριακής Παιδείας και του ρόλου της πληροφορίας στη λήψη αποφάσεων σε οργανωσιακό και ατομικό επίπεδο.

Εβδομάδα 6: Μοντέλα και θεωρίες πληροφοριακής συμπεριφοράς

                         Στην 5^η Διάλεξη αναλύεται διεξοδικά η έννοια της διαμόρφωσης μοντέλων αναζήτησης της πληροφορίας και γίνεται παρουσίαση μέσω βιβλιογραφικής επισκόπησης των θεωρητικών προσεγγίσεων και των υπαρχόντων μοντέλων αναζήτησης της πληροφορίας (π.χ.  Krikelas, Ellis, Kuhlthau, Savolainen, Johnson, Williamson, Foster, Wilson, Robson and Robinson κ.ά.).

Εβδομάδα 7: Ο ρόλος και η σημασία των υπηρεσιών πληροφόρησης σε κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο

                         Στην 7^η Διάλεξη παρουσιάζονται ζητήματα σχετικά με τον κοινωνικο-οικονομικό ρόλο των οργανισμών πληροφόρησης. Ειδικότερα, εξετάζονται παράγοντες οι οποίοι αφορούν στην κοινωνική ενσωμάτωση για Αρχεία, Βιβλιοθήκες, και Μουσεία και τη διαμόρφωση πολιτικών καταπολέμησης του κοινωνικού αποκλεισμού, στην ανάδειξη και διατήρηση της πολιτισμικής ταυτότητας και συνοχής ως υπηρεσίες που υποστηρίζουν την πρόσβαση στον πολιτισμό, στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση με τη δόμηση της ενεργούς συμμετοχής του κοινού, στην ενθάρρυνση και διευκόλυνση της μάθησης (επίσημης και ανεπίσημης), καθώς και στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη.

Εβδομάδα 8: Η έννοια της Δημιουργικότητας, ψυχομετρικές και συστημικές προσεγγίσεις

                         Στην 8^η Διάλεξη εξετάζεται διεξοδικά μέσω επισκόπησης της βιβλιογραφίας η έννοια της δημιουργικότητας ως παράγοντας κεντρικής σημασίας για την καθημερινή ανθρώπινη δραστηριότητα, συντελώντας τόσο στην προσωπική όσο και την οργανωσιακή επιτυχία του ατόμου, και παρουσιάζονται προσεγγίσεις (ψυχομετρικές και συστημικές) αναφορικά με την περιγραφή της δημιουργικής διαδικασίας και τις μεθόδους μέτρησης του δημιουργικού αποτελέσματος.

Εβδομάδα 9:  Μοντέλα και θεωρίες Δημιουργικότητας σε οργανωσιακό/διοικητικό επίπεδο

                         Στην 9^η Διάλεξη γίνεται παρουσίαση μέσω βιβλιογραφικής επισκόπησης θεωρητικών προσεγγίσεων και μοντέλων δημιουργικότητας σε οργανωσιακό επίπεδο. Επιπλέον, περιγράφονται τα χαρακτηριστικά του δημιουργικού ατόμου καθώς και οι ενέργειες για την ανάπτυξη της δημιουργικότητας στους οργανισμούς ως εφαρμόσιμη διαδικασία η οποία επηρεάζει θετικά την παραγωγή ενός προϊόντος ή υπηρεσίας.

Εβδομάδα 10: Ανάπτυξη τεχνικών για την ενίσχυση της Δημιουργικότητας

                         Στην 10^η Διάλεξη αναπτύσσονται τεχνικές και μέθοδοι για την ενίσχυση της δημιουργικότητας σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο. Πραγματοποιείται σύνδεση μεταξύ κριτικής και δημιουργικής σκέψης, αναφέρονται οι παράγοντες οι οποίοι δρουν ανασταλτικά στην ενίσχυση της δημιουργικότητας, ενώ παρουσιάζονται οι κύριοι άξονες και οι μέθοδοι για την αξιολόγηση της δημιουργικής διαδικασίας.

Εβδομάδα 11:  Δημιουργικότητα και Καινοτομία στους οργανισμούς, την οικονομία και τη διοίκηση υπηρεσιών πληροφόρησης

                         Στην 11^η Διάλεξη αναπτύσσονται ζητήματα σχετικά με την εφαρμογή της δημιουργικότητας και της καινοτομίας στους οργανισμούς, την οικονομία και τη διοίκηση των υπηρεσιών πληροφόρησης (Βιβλιοθήκες, Αρχεία, Μουσεία). Για την ευκολότερη κατανόηση αυτών των ζητημάτων γίνεται διάκριση των εμπλεκομένων στη δημιουργικότητα και την καινοτομία των οργανισμών (προσωπικό, διοίκηση, χρήστες), και προσδιορίζονται τα κυρίαρχα στοιχεία τα οποία διατρέχουν μια καινοτόμα διαδικασία στις υπηρεσίες πληροφόρησης (στρατηγική σκέψη, διαφορετική σκέψη, σκέψη για το χρήστη, προσοχή στην ποιότητα, ορθή και απλή οργάνωση, διαδικασία μάθησης, σωστή διαχείριση ανθρωπίνων πόρων, ευέλικτο μέγεθος του οργανισμού).

Εβδομάδα 12: Πολιτιστικές - Δημιουργικές Βιομηχανίες και υπηρεσίες πληροφόρησης

                         Στην 12^η Διάλεξη παρουσιάζεται μέσω επισκόπησης της βιβλιογραφίας ο όρος «πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες» ή «κλάδοι πολιτισμού και δημιουργικότητας», και αναλύεται το ευρύτερο πλαίσιο των πολιτιστικών και δημιουργικών βιομηχανιών στο οποίο εντάσσονται και οι φορείς διαχείρισης της πολιτιστικής πληροφορίας μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται οι Βιβλιοθήκες, τα Αρχεία και τα Μουσεία. Παρουσιάζονται οι διαφορετικές απόψεις για των ορισμό των πολιτιστικών βιομηχανιών που συναντώνται στη βιβλιογραφία, περιγράφεται διεξοδικά η έννοια του πολιτιστικού οργανισμού, η αποστολή και η βιωσιμότητά του, η πολιτιστική αγορά, ενώ γίνεται ιδιαίτερη μνεία στον πολιτιστικό και δημιουργικό τομέα στην Ελλάδα (βασικά μεγέθη, μεταβολές, αριθμός εργαζομένων και προστιθέμενη αξία των κλάδων πολιτισμού και δημιουργικότητας, ποσοστιαίες μεταβολές, κ.ά.) σύμφωνα με μελέτη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (2016).

Εβδομάδα 13: Σύνοψη μαθήματος/Παρουσίαση Εργασιών

                         Στην 13^η Διάλεξη γίνεται σύνοψη του περιεχομένου του μαθήματος και

                         παρουσιάζονται από τους/τις φοιτητές/τριες οι γραπτές εργασίες.    

Allen, D. (2011). Information behavior and decision making in time-constrained practice: A dual-processing perspective. Journal of the American Society for Information Science & Technology, 62(11), 2165-2181.

Amabile, T. M. (1996). Creativity in context: Update to the social psychology of creativity. Boulder, CO: Westview Press.

Aspray, W., & Hayes, B. (Eds.). (2011). Everyday information: The evolution of information seeking in America. Cambridge, MA: MIT Press.

Αυδίκος, Β. (2014). Οι πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες στην Ελλάδα. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Επίκεντρο.

Baer, J. (1993). Divergent thinking and creativity: A task-specific approach. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.

Baer, J. (1994). Performance assessments of creativity: Do they have long-term stability? Roeper Review, 17(1), 7-11.

Bawden, D. (1986). Information systems and the stimulation of creativity. Journal of Information Science, 12(5), 203-216.

Bawden, D. (2001). Information and digital literacies: A review of concepts. Journal of Documentation, 57(2), 218-259.

Beautyman, W., & Shenton, A. K. (2009). When does an academic information need stimulate a school-inspired information want? Journal of Librarianship & Information Science, 41(2), 67_80.

Boden, Μ. Α. (2004). The creative mind: Myths and mechanisms (2nd ed.). London: Routledge.

Bryant, J., & Miron, D. (2002). Entertainment as media effect. In J. Bryant & D. Zillman (Eds.), Media effects: Advances in theory and research (pp. 549-582). Hillsdale, NJ: Erlbaum.

Buschman, J. E., & Leckie, G. J. (Eds.). (2007). Library as place: History, community, culture. Westport, CT: Libraries Unlimited.

Capurro, R., & Hjørland, B. (2002). The concept of information. In B. Cronin (Ed.), Annual review of information science and technology (Vol. 37, pp. 343-411). Medford, NJ: Information Today.

Case, D. O. (2014). Sixty years of measuring the use of information and its sources. Proceedings of the libraries in the digital age (LISA) conference, Zadar, Croatia, June 16_20, 2014. Ανακτήθηκε από: http://ozk.unizd.hr/proceedings/index.php/lida/article/viewFile/174/220

Case, D. O., & O’Connor, L. G. (2016). What’s the use? Measuring the frequency of studies of information outcomes. Journal of the American Society for Information Science & Technology, 67(3), 649-661.

Case, D.O., & Given, L.M. (2020). Αναζητώντας την Πληροφορία: Επισκόπηση της έρευνας για την αναζήτηση της πληροφορίας, τις ανάγκες πληροφόρησης και την πληροφοριακή συμπεριφορά (Looking for Information: A survey of research on information seeking, needs, and behavior - 4th Edition). Κωσταγιόλας, Π., & Λαβράνος, Χ. (Επιμ.). Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις ΔΙΣΙΓΜΑ.

Connaway, L. S., Dickey, T. J., & Radford, M. L. (2011). “If it is too inconvenient, I’m not going after it”: Convenience as a critical factor in information-seeking behaviors. Library & Information Science Research, 33(3), 179-190.

Csikszentmihalyi, M. (1988). Society, culture, and person: A systems view of creativity. In R. J. Sternberg (Ed.), The nature of creativity: Contemporary Psychological Perspectives (pp. 325-339). New York, NY: Cambridge University Press.

Csikszentmihalyi, M. (1999). Implications of a systems perspective for the study of creativity. In R. J. Sternberg (Ed.), Handbook of Creativity (pp. 313-335). New York, NY: Cambridge University Press.

Dervin, B. (1989). Users as research inventions: How research categories perpetuate inequities. Journal of Communication, 39(3), 216_232.

Eaglestone, B., Ford, N., Brown, G. J., & Moore, A. (2007). Information systems and creativity: An empirical study. Journal of Documentation, 63(4), 443-464.

Frické, M. (2009). The knowledge pyramid: A critique of the DIKW hierarchy. Journal of Information Science, 35(2), 131-142.

Frohmann, B. P. (2004). Deflating information: From science studies to documentation. Toronto: University of Toronto Press.

Green, A. (1990). What do we mean by user needs? British Journal of Academic Librarianship, 5, 65_78.

Järvelin, K., & Wilson, T. D. (2003). On conceptual models for information seeking and retrieval research. Information Research, 9(1).

Johnson, J. D. (2003). On contexts of information seeking. Information Processing & Management, 39, 735-760.

Johnson, J. D., & Case, D. O. (2012). Health information seeking. New York, NY: Peter Lang.

Julien, H., & O’Brien, M. (2014). Information behavior research: Where have we been, where are we going? Canadian Journal of Information and Library Science, 38(4), 239_250.

Kari, J. (2007). Conceptualizing the personal outcomes of information. Information Research, 12(2). Retrieved from http://informationr.net/ir/12-2/paper292.html

Kaufman, J. C., & Sternberg, R. J. (2006). The international handbook of creativity. New York, NY: Cambridge University Press.

Kostagiolas, P. (2012). Managing intellectual capital in libraries: Beyond the balance sheet. Oxford: Chandow Publishing.

Kostagiolas, P., Lavranos, C., & Manolitzas, P. (2019). Survey data for measuring musical creativity and the impact of information. Data, 4(2), paper 80.

Kostagiolas, P., Lavranos, C., Martzoukou, K., & Papadatos, J. (2017). The role of personality in musicians’ information seeking for creativity. Information Research, 22(2), paper 756.

Kostagiolas, P., Lavranos, C., Martzoukou, K., & Papadatos, J. (2015). Keeping the score: Outreach services and collaboration for academic music libraries in financially straitened times. Library Management, 36(6/7), 495-510.

Λαβράνος, Χ. (2017). Πληροφόρηση και Δημιουργικότητα: Επιδράσεις της πληροφορίας στη δημιουργικότητα και τη δημιουργική βιομηχανία. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Επίκεντρο.

Lavranos, C. (2018). Music librarianship and creativity: the case of International Association of Music Libraries, Archives and Documentation Centers (IAML). Library Management, 39(8/9), pp. 553-568.

Lavranos, C., Kostagiolas, P., Korfiatis, N., & Papadatos, J. (2016). Information seeking for musical creativity: A systematic literature review. Journal of the Association for Information Science and Technology, 67(9), 2105-2117.

Lavranos, C., Kostagiolas, P., Martzoukou, K., & Papadatos, J. (2015). Music information seeking behaviour as motivator for musical creativity: Conceptual analysis and literature review. Journal of Documentation, 71(5), 1070-1093.

Lavranos, C., Manolitzas, P., Kostagiolas, P. & Grigoroudis, E. (2020). Studying musical creativity for managing music library services. Library Management, 41(8/9), pp. 745-763.

Lavranos, C., Vouvaki-Manousaki, Ch., & Kostagiolas, P. (2020). Developing Creative “Spaces” in Libraries for Creative Tourism. Qualitative and Quantitative Methods in Libraries (QQML), 9(1), pp. 1-7.

Leckie, G. J., Given, L. M., & Buschman, J. E. (Eds.). (2010). Critical theory for library and information science: Exploring the social from across the disciplines. Santa Barbara, CA: Libraries Unlimited.

Mauzy, J., & Harriman, R. A. (2003). Creativity inc.: Building an inventive organization. Boston, MA: Harvard Business School Press.

Mitchell, W. J., Inouye, A. S., & Blumenthal, M. S. (2003). Beyond Productivity: Information, Technology, Innovation, and Creativity. Washington, DC: The Nationals Academies Press.

Nahl, D., & Bilal, D. (Eds.). (2007). Information and emotion: The emergent affective paradigm in information behavior research and theory. Medford, NJ: Information Today, Inc.

O’Brien, H., Freund, L., & Westman, S. (2014). What motivates the online news browser? News item selection in a social information seeking scenario. Information Research, 19(3).

Pratt, A. C. (2008). Innovation and creativity. In T. Hall,  Ph. Hubbard, & J. R. Short (Eds.), The Sage Companion to the City (pp. 138-153). London, UK: SAGE Publications.

Robson, A., & Robinson, L. (2013). Building on models of information behavior: Linking information seeking and communication. Journal of Documentation, 69(2), 169-193.

Sairanen, A., & Savolainen, R. (2010). Avoiding health information in the context of uncertainty management. Information Research, 15(4).

Savolainen, R. (2005). Everyday life information seeking.  In K.  E.  Fisher, S.  Erdelez, & E.  F.  McKechnie (Eds.), Theories of information behavior (pp. 143-148). Medford, NJ: Information Today, Inc.

Savolainen, R. (2006). Spatial factors as contextual qualifiers of information seeking. Information Research, 11(4). Ανακτήθηκε από: http://informationr.net/ir/11-4/paper261.html

Savolainen, R. (2007). Information behavior and information practice: Reviewing the ‘umbrella concepts’ of information-seeking studies. Library Quarterly, 77, 109-132.

Savolainen, R. (2015). The interplay of affective and cognitive factors in information seeking and use: Comparing Kuhlthau’s and Nahl’s models. Journal of Documentation, 71(1), 175-197.

Savolainen, R., Wilson, T., Olsson, M., & Cavanagh, M. (2009). The behaviour/ practice debate: A discussion prompted by Tom Wilson’s review of Reijo Savolainen’s Everyday information practices: A social phenomenological perspective. Lanham, MD: Scarecrow Press, 2008. Information Research, 14(2).

Schement, J. R. (1993). Communication and information. In J. R. Schement & B. Ruben (Eds.), Information and behavior (Vol. 4, pp. 3-33). New Brunswick, NJ: Transaction Books.

Schwartz, B. (2004). The paradox of choice: Why more is less. New York, NY: ECCO.

Sternberg, R. J., & Lubart, T. I. (1996). Investing in creativity. American Psychologist, 51(7), 677-688.

Sternberg, R. J., & O’Hara, L. A. (1999). Creativity and intelligence. In R. J. Sternberg (Ed.), The handbook of creativity (pp. 251-272). New York, NY: Cambridge University Press.

Talja, S., Keso, H., & Pietilainen, T. (1999). The production of “context” in information seeking research: A metatheoretical view. Information Processing & Management, 35, 751-763.

Taylor, R. S. (1968). Question-negotiation and information seeking in libraries. College and Research Libraries, 29, 178_194.

Thayer, L. (1987). How does information “inform”? In B. D. Ruben (Ed.), Information and behavior (Vol. 2, pp. 13-26). New Brunswick, NJ: Transaction Books.

Wilson, T. D. (1999). Models in information behaviour research. Journal of Documentation, 55(3), 249-270.

Wilson, T. D. (2000). Human Information Behaviour. Informing Science, 3(2), 49-55.

Wilson, T. D. (2000). Human Information Behaviour. Informing Science, 3(2), 49-55.

Wilson, T. D. (2010). Fifty years of information behavior research. Bulletin of the American Society for Information Science and Technology, 36(3).

Zhang, P., & Soergel, D. (2014). Towards a comprehensive model of the cognitive process and mechanisms of individual sensemaking. Journal of the American Society for Information Science & Technology, 65(9), 1733-1756

• Συνδυασμός εξ αποστάσεως σύγχρονης εκπαίδευσης με δια ζώσης διδασκαλία.
• Δια ζώσης/ ΠΡΟΣΩΠΟ ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΟ (ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ): 2 διαλέξεις ανά εξάμηνο.

Εξ αποστάσεως εκπαίδευση (χρήση σύγχρονης πλατφόρμας ZOOM & ασύγχρονης πλατφόρμας Opencourses): 11 διαλέξεις  

• Υποστήριξη διδασκαλίας/μαθησιακής διαδικασίας μέσω της πλατφόρμας ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης Open courses του Ιονίου Πανεπιστημίου (χώρος εγγράφων, ανακοινώσεις, ανάρτηση σημειώσεων και αρχείων, ομάδες χρηστών, online εργασίες μαθήματος, ανταλλαγή αρχείων κ.ό.κ.) & Πλατφόρμα Zoom για τη σύγχρονη διδασκαλία και την επικοινωνία με τους /τις φοιτητές/τριες.
• Χρήση προγράμματος γλωσσικής επεξεργασίας Turnitin για τον έλεγχο ομοιότητας κειμένων κατά την εκπόνηση και αξιολόγηση εργασιών και ασκήσεων μαθήματος.

Χρήση ψηφιακών βάσεων δεδομένων και ευρετηρίων αναζήτησης και ανάκτησης της επιστημονικής πληροφορίας μέσω HEAL-Link

• Ατομική, απαλλακτική γραπτή εργασία. Παρουσίαση εργασίας στην εξεταστική περίοδο
• Κριτήρια-οδηγίες: Οδηγίες για την εργασία (δομή εργασίας, μεθοδολογία, δήλωση θέματος εργασίας, παράδοση εργασίας, παρουσίαση εργασίας, κριτήρια αξιολόγησης) υπάρχουν σε ειδικό αρχείο αναρτημένο στην πλατφόρμα opencourses του Ιονίου Παν/μίου, στο μάθημα.

Στο τρίτο μάθημα αφιερώνεται μια ώρα για την εκπόνηση των εργασιών και την επιλογή του θέματος και καθ΄ όλη τη διάρκεια του εξαμήνου υπάρχει επικοινωνία με τους φοιτητές για την εκπόνηση της εργασίας, καθώς και για απορίες που τυχόν έχουν.